Woord vooraf

Kwaliteit en capaciteit effectief in blijven zetten om iedereen bij de les te houden

In lijn met de afgelopen jaren is het aantal verzuimgevallen en vrijstellingen zowel landelijk als in onze regio opnieuw toegenomen. Bij LVS gaat het om een stijging van 17% - zowel verzuimmeldingen als vrijstellingen. Dat is de opvallendste conclusie uit het jaarverslag van LVS dat voor u ligt.

Wat de onderliggende oorzaken hiervan ook zijn, duidelijk is dat deze trend niet zomaar is om te draaien. Om leerlingen in deze regio letterlijk op school en bij de les te houden, worden steeds weer inspanningen gevraagd van alle organisaties en professionals die zich inzetten voor ‘onze’ leerlingen. 

Om samen met hen en hun ouders resultaten te boeken, is het goed om over een heldere en actuele stand van zaken te beschikken. Daarom zijn op de pagina’s hierachter zoals gebruikelijk de belangrijkste cijfers op een rij gezet. Naast de verplichte cijfers geeft het jaarverslag ook nu weer extra informatie die het veelzijdige werk van LVS belicht. En net als in vorige edities geven we met ervaringen van enkele medewerkers en relaties graag weer een kijkje in de keuken. Naast hun persoonlijke ervaringen stippen ze ontwikkelingen en observaties uit de praktijk aan. Verder zijn op verzoek van de gemeenten in deze publicatie infographics toegevoegd die de zaken per gemeente in één oogopslag duidelijk maken. 

De cijfers over het opnieuw toegenomen aantal vrijstellingen lijken in die ene oogopslag te bevestigen dat nog steeds relatief veel leerlingen worstelen met hun mentale gezondheid. Ook verdere individualisering van onze maatschappij lijkt een rol te blijven spelen. Ontwikkelingen waar we als LVS weliswaar weinig invloed op hebben. Maar waar we wel op inspelen door in te zetten op maatwerk en de focus op ondersteuning waar jongeren en hun ouders het meeste baat bij hebben. 

Achter de schermen worden voor de Doorstroompunten - de voormalige Regionaal Meld- en Coördinatiepunten Voortijdig Schoolverlaters (RMC’s) - wetsvoorstellen voorbereid om de begeleiding van school naar duurzaam werk voor meer jongeren bereikbaar te maken. Om hen op die manier aan een baan en daarmee aan een kansrijke toekomst te helpen. Een toekomst met kansen om zich te ontplooien en tegelijkertijd hun vrienden positief te beïnvloeden.

‘Digitaal bladerend’ door dit jaarverslag blijkt samenwerking met alle ketenpartners, zoals scholen en hulpverlenende organisaties, een harde voorwaarde om verbeteringen door te kunnen voeren en negatieve trends om te buigen. En een harde voorwaarde om problemen aan te pakken, maar ook om problemen zo vroeg mogelijk te signaleren en te voorkomen dat deze onomkeerbaar worden. Want extra investeringen aan de voorkant voorkomen uiteindelijk steviger ‘herstelwerk’ en gemeenschappelijke financiële inzet aan de achterkant van het proces. Zo wees het Onderzoekcentrum Drechtsteden eerder al (in ‘Voortijdig schoolverlaters – onderzoek naar oorzaken van uitval’ -2021) op ‘onder andere een zwakke positie op de arbeidsmarkt, (…) een groot risico op sociale uitsluiting, een slechtere gezondheid. (…) Nadelige effecten op maatschappelijk niveau zijn onder andere hogere kosten vanwege een groter beroep op sociale voorzieningen en meer criminaliteit.’ 

Om dit soort herstelwerk te voorkomen, hebben we de afgelopen periode alle zeilen bijgezet. Onder meer met tijdelijke extra capaciteit. Toch weten we ook daarmee de toename van schoolverzuim en vrijstellingen met de daarbij behorende problematiek, maar ook de nodige werkdruk achter de schermen niet te voorkomen. 

Momenteel wordt als bestuursopdracht onderzocht op welke wijze het toegenomen werk van LVS in brede zin effectief vorm kan krijgen. Natuurlijk kijken we daarbij uit naar een uitkomst die recht doet aan jongeren, ouders en alle professionals die zich voor hen inzetten. 

Tot slot wil ik een stevig woord van dank uitspreken voor alle betrokkenen die zich ook het afgelopen jaar weer hebben ingezet om onze leerlingen met hart en ziel voor te bereiden op een toekomst met kansen op ontplooiing en ontwikkeling. 

Steven van Die
Lid dagelijks bestuur Dienst Gezondheid & Jeugd, portefeuillehouder onderwijs

Jaarverslag Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten 2023-2024